İnsan Hakları Haftası Kutlama Programı
İNSAN HAKLARI
HAFTASI
( 1 Aralık ile başlayan hafta )
AÇIKLAMA – 1 –
İnsanlar arasında ırk, din, renk,
yaş, cinsiyet ayırımı yapmadan sevgi, saygı, dostluk duygularını geliştirmek,
insanın insan olmak haysiyeti ile sahip olması gereken hakların hepsine “ İnsan
Hakları” denir.
İnsan hakları, kişiyi kendi
özüyle yaşatacak kurallardır. İnsanın insana hükmetmesi, onu ezmesi insan
onuruna yakışmayan ve kabul edilemeyecek bir davranıştır. Bu tür ayırımların
yapıldığı toplumlarda kavga, çatışma, isyan eksik olmamıştır. İnsanlar arasında
hak, eşitlik, adalet, özgürlük düşüncesi yaygınlaştıkça bu konuyla ilgili
mücadeleler de artmıştır.
İnsanlara insan oldukları için
sahip olmaları gereken bir takım hakların bulunduğu fikri ilk kez İngiltere’den
ortaya atıldı.19. Yüzyılda Amerika ve diğer bir çok ülkelere yayılan bu fikir
akımından sonra 1789 Fransız İhtilali Avrupa’da
insan haklarının kabul edilmesini ve uygulanmasını sağlamıştır.
Amerikan Cumhurbaşkanı Roosvelt
ile İngiliz Başkanı Churcill tarafından imzalanıp duyurulan Atlantik
Beyannamesinde insan hakları genişletildi. Bu beyannamede insanlara millet,
inanç, ırk ayırımı gözetmeksizin herkes için eşit haklar konmuş ve yasaların
korumasına verilmiştir.
24 Ekim 1945’te kurulan Birleşmiş
Milletler Örgütü’nün öncelikle amacı dünyada barışı ve güvenliği sağlamaktı. 10
Aralık 1948 tarihinde Birleşmiş Milletler Örgütü “İnsan Hakları Evrensel
Bildirgesi”ni kabul ve ilan etti.
İnsan Hakları Beyannamesi 30
maddeden oluşmuştur. Bu beyanname insana değer veren, özgürlük, eşitlik tanıyan
duyurudur.
İNSAN HAKLARI EVRENSEL BİLDİRİSİ
1. Bütün
insanlar hür ve eşit doğarlar. Akıl ve vicdan sahibidirler; birbirlerine karşı
kardeşçe davranmalıdırlar.
2. Herkes
ırk, renk, cins, din, siyasal ya da başka herhangi bir ayrılık gözetmeksizin,
bildiride yazılı bütün haklardan ve özgürlüklerden yararlanma hakkına sahiptir.
3. Yaşamak,
özgürlük ve can güvenliği herkesin hakkıdır.
4. Hiç
kimseye işkence, zulüm, onur kırıcı ceza ya da işlem uygulanamaz.
5. Yasalar
önünde herkes eşittir.
6. Hiç
kimse yasalara aykırı olarak tutuklanamaz, alıkonulamaz, sürülemez.
7. Herkes
davasının bağımsız bir mahkemede görülmesi hakkına sahiptir.
8. Herkesin
özel hayatı, ailesi, konutu ve haberleşmesi yasayla korunmalıdır.
9. Evlilik
çağına gelen her erkek ve kadın, hiçbir ırk, renk, din şartına bağlı olmaksızın
evlenme ve aile kurma hakkına sahiptir; aile, toplumun temel öğesidir. Toplum
ve devlet tarafından korunma hakkına sahiptir.
10. Herkes mal
ve mülk edinme hakkına sahiptir.
11. Herkesin
düşünce, vicdan ve inanç özgürlüğü vardır.
12. Herkesin
çalışma, işini özgürce seçme ve işsizlikten kurtulma hakkı vardır.
13. Herkesin
eğitim hakkı vardır, ilk eğitim parasızdır.
14. Kölelik ve
kulluk yasaktır.
15. Herkes
nerede olursa olsun yasalar çerçevesinde korunur.
16. Bütün
insanlar Anayasaya uygun olarak yargı organına başvurma hakkına sahiptir.
17. Bir suç
işlemekten sanık olan herkese, savunması için gerekli bütün haklar
sağlanmaktadır.
18. Herkes
dilediği devletin ülkesinde gezebilir, dilediği an terk edebilir veya ülkesine
geri dönebilir.
19. Herkes işkence
karşısında yabancı bir ülkeye kaçabilir. Kaçtığı ülkede kendisine “Sığınmış
İnsan” muamelesi yapılmalıdır.
20. Her insan
bir vatandaşlığa sahiptir.
21. Her insanın
düşünce, inanç ve din özgürlüğü vardır.
22. Hiç kimse
düşünce ve sözlerinden dolayı sorumlu tutulamaz.
23. Herkes
toplanma ve dernek kurma hakkına sahiptir. Hiç kimse bir derneğe girmek için
zorlanamaz.
24. Herkes
doğrudan doğruya veya özgürce seçtiği temsilcilerle ülke yönetimine katılır.
25. Kişinin
sosyal güvenliğe kavuşturulması, uluslar arası işbirliği ya da devletin
kaynaklarına uygun olarak gerçekleştirilir.
26. Herkes
dinleme, eğlenme, çalıştıktan sonra ücretli tatil yapma hakkına sahiptir.
27. Herkes
güzel sanatların her dalında çalışmak ve bu çalışmalara katılmak hakkına
sahiptir.
28. Bütün
insanlar bu bildiride yazılı hak ve özgürlüklerin uygulanmasını sağlayacak bir
sosyal düzeni hak etmiştir.
29. Herkes bu
bildirideki maddelere uyulmasının gerekli olduğunu kabul eder.
30. Bu
bildirinin hiç bir maddesinin, devlet, toplum ya da kişiler tarafından yok
edilmesi için çalışma yapılamaz.
Her yıl 10 Aralık gününü de içine
alan hafta “İnsan Hakları Haftası” olarak kutlanır. Hafta süresince kişi
hakları belirtilir, insanca yaşamanın önemi anlatılır. İnsan sevgisinin herkese
aşılanması sağlanır. İnsan haklarına saygı göstermeyen kişi ve milletler asla
barışı sağlayamazlar.
AÇIKLAMA – 2 –
Birleşmiş Milletler Genel Kurulu,
10 Aralık 1948 yılında İnsan Hakları Evrensel Bildirisini kabul etmiştir. 10
Aralık ile başlayan hafta Birleşmiş Milletlere üye ülkelerde İnsan Hakları
Haftası olarak kutlanır. İnsan Hakları Evrensel Bildirisi, insan hakları
konusuna tam bir tanım amaçlayarak hazırlanmıştır. Esas amaç, bu tanıma uyan
insan haklarının hiçbir tereddüde meydan vermeden uygulanmasıdır.
İnsan hakları, kişiyi özü ile
yaşatacak kurallardır. Bu kurallar, insanı insan yapan kurallar olarak da tarif
edilebilir. İnsan hakları 10 Aralık 1948’de başlamış bir olgu değildir. Dünya
kurulalı insana, insan haklarına saygı her çağda zamana uygun olarak
gösterilmiştir. İnsanların kendi istekleri dışında yaşamak zorunda
bırakıldıkları şartlara tarih boyunca rastlanmıştır. Kullara kulluk etmek, köle
hayatı yaşamak, işkencelere maruz kalmak bu yaşantıya örnek olarak verilebilir.
Bu olguların dayanılmaz olduğu dönemlerde insanlar hoşnutsuzluklarını bir şekilde
ortaya koyma zorunluluğu hissettiler. Bu hoşnutsuzluklarını ortaya koyarak 1215
yılında İngiltere’de Kral John’a karşı haklarını savunmak amacıyla bazı
istekler ortaya koydular. Ortaya konan bu kararlı tavır karşısında kral bir
antlaşma metnini kabul etmek zorunda kaldı. Hazırlanan Özgürlükler Belgesi
kabul edildi. İnsan hakları konusunda sözden öteye geçilmiş oldu. Artık insan
hakları metne dökülmüş, insanların kısıtlanamayacak bazı hakları güvence altına
alınmış oluyordu. İnsanların yaşayışlarında, hayati konularda eşit haklara
sahip oldukları fikri 1776 yılında Amerika’da yayımlanan Bağımsızlık Bildirisi
ile de pekişmeye başlamış oldu. İnsan hakları ile ilgili bir başka çalışma
Fransız İhtilali zamanında yapılmış ve 1789 yılında İnsan Hakları Bildirisi
yayımlanmıştır. Bütün bu çalışmalar insanların daha çağdaş yaşama isteğinin
birer ürünüdür. Zamanında insan haklarının tam ve hiçbir ayrım yapmadan
korunmaması bu zorunluluğu kaçınılmaz kılmıştır. Sözde var olması, tam
uygulanmasını sağlamamıştır. Yapılan eksik uygulamalar, insanın insana yaptığı
eziyetler insan kişiliğini zedeler olmuştur.
Bireysel karşı koymalar etkili
olamamıştır. Bu sebeple tam bağımsız ülkelerde yaşayan insanların haklarının,
artık devletleri yönetenlerin güvencesi altında olması fikri ağırlık
kazanmıştır.
İnsan haklarını, insanın kendisi
değil, yasalar, eşit olarak hiçbir ayrım yapmadan koruyacaktır.
Birleşmiş Milletler Genel
Kurulunda kabul edilen bildiri ile insanların daha bağımsız yaşamaları
öngörülmüş, bu 30 maddelik bildiriye uyulması konusunda gerekli yasal
düzenlemenin yapılması istenmiştir.
HAKLARIMIZIN
NE KADAR FARKINDAYIZ?
Eski
devletlerin yönetim anlayışı baskıydı.
Böyle giden bir işleyişe "dur" diyebilmek için 1215 yılında İngiltere Kralına kabul ettirilen bildirge, Magna Charte (Magna Karta) İnsan Hakları kavramının ilk belgesi sayılır. İnsan hakları konusunda yayınlanan bir diğer önemli bildirge, Amerika'da yayınlanan Bağımsızlık Bildirgesi'dir. Özgürlük, eşitlik, kardeşlik gibi kavramlar, 1789 yılında gerçekleşen Fransız Devrimi'nden sonra yayınlanan "İnsan Hakları Bildirgesi"nde gerçek yerini alacaktır.
Böyle giden bir işleyişe "dur" diyebilmek için 1215 yılında İngiltere Kralına kabul ettirilen bildirge, Magna Charte (Magna Karta) İnsan Hakları kavramının ilk belgesi sayılır. İnsan hakları konusunda yayınlanan bir diğer önemli bildirge, Amerika'da yayınlanan Bağımsızlık Bildirgesi'dir. Özgürlük, eşitlik, kardeşlik gibi kavramlar, 1789 yılında gerçekleşen Fransız Devrimi'nden sonra yayınlanan "İnsan Hakları Bildirgesi"nde gerçek yerini alacaktır.
II. Dünya Savaşı'ndan sonra,
devletler; bireylere tanınan hak ve özgürlüklerin güvence altına alınması
gerçeğinde birleştiler. Çünkü, insanlar özgür olmazlarsa savaşlar sürüp gidecek
bu da uygarlıkların sonunu getirebilecekti.
İnsanın
değişimi ve gelişmesinin sonucunda 10 Aralık 1948 yılında yayınlanan İnsan
Hakları Evrensel Bildirgesi doğmuştur. Türkiye, Birleşmiş
Milletlerin kurucu üyelerinden birisi olarak İnsan Hakları Evrensel
Bildirgesi'ni ilk onaylayan ülkeler arasında yer almış ve insan hakları
konusundaki önemli sözleşmelerin büyük bölümüne taraf olmuştur.
İnsanın
bu noktaya varmak için verdiği mücadelenin temelinde düşünülebilmesi yatıyor.
İnsanı insan yapan en büyük değerlerden biridir düşünebilmek. Bu nedenle,
özgürce düşünme hakkı, yaşama hakkından sonra gelen en önemli haklardan
biridir. Böylesi hak ve özgürlükleri yaşayan bireylerden oluşan bir toplumda
haksızlıklardan, eşitsizliklerden, adaletsizliklerden söz edilebilir mi? İnsan
hakları ihlallerinden de...
İnsanın en önemli hakkı yaşama hakkıdır. Yaşama hakkını düşünme, eğitim-öğretim, çalışma, iletişim... hakları desteklemektedir. Tüm bunlar da eğitim hakkıyla beslenebilir. Anayasamızda "Kimse eğitim ve öğretim hakkından mahrum bırakılamaz" denilmektedir. Millî Eğitim Temel Kanunumuz da bunu desteklemektedir. Eğitimciler olarak, insanı haklarının bilincine ve sorumluluğuna vardırmak da en önemli görevlerimiz arasındadır.
İnsan
hakları ve temel özgürlükler alanında diğer demokrasilerle aynı değer ve
amaçları paylaşan Türkiye, insan hakları standartlarının en yüksek düzeye
getirilmesi amacıyla son yıllarda birçok önemli adım atmıştır.
9
Nisan 1997 tarihinde kurulan ve insan hakları konularıyla görevli Devlet Bakanı
başkanlığında, Başbakanlık, Adalet, İçişleri, Dışişleri, Sağlık ve Millî Eğitim
Bakanlıkları Müsteşarlarının katılımıyla faaliyetlerini sürdüren İnsan
Hakları Koordinatör Üst Kurulu'nun (İHKÜK) çalışmalarına hız
verilmiştir. Öte yandan İnsan Hakları Komisyonu (İHK) bugüne
kadar 150'ye yakın karar almış ve bu kararların büyük bir bölümü uygulamaya
geçirilmiştir.
KONUŞMA
Sevgili Arkadaşlar!
Birleşmiş Milletler Genel Kurulu,
İnsan Hakları Evrensel Bildirisi’ni 10 Aralık 1948 günü kabul etti. Otuz
maddelik bu bildiri, bütün dünyada insan haklarının korunmasını amaçlamaktadır.
Üye devletlerin anayasalarında bu bildirinin ön gördüğü haklar büyük ölçüde
bulunmaktadır. Birleşmiş Milletler Örgütü’ne üye ülkeler, 10 Aralık tarihini
içine alan haftayı İnsan Hakları Haftası olarak kutlamaktadır.
Şimdi sizlere, İnsan Hakları
Evrensel Bildirisi’nin maddelerini okumak istiyorum:
- Bütün insanlar hür ve eşit doğarlar.
- Herkes ırk, renk, cins, din, siyasal ya da başka herhangi bir ayrılık gözetmeksizin, bildiride yazılı bütün haklardan ve özgürlüklerden yararlanma hakkına sahiptir.
- Yaşamak, özgürlük ve can güvenliği herkesin hakkıdır.
- Hiç kimseye işkence, zulüm, onur kırıcı ceza ya da işlem uygulanamaz.
- Yasalar önünde herkes eşittir.
- Hiç kimse yasalara aykırı olarak tutuklanamaz, alıkonulamaz, sürülemez.
- Herkes davasının bağımsız bir mahkemede görülmesi hakkına sahiptir.
- Herkesin özel hayatı, ailesi, konutu ve haberleşmesi yasayla korunmalıdır.
- Evlilik çağına gelen her erkek ve kadın, hiçbir ırk, renk, din şartına bağlı olmaksızın evlenme ve aile kurma hakkına sahiptir; aile, toplumun temel öğesidir. Toplum ve devlet tarafından korunma hakkına sahiptir.
- Herkes mal ve mülk edinme hakkına sahiptir.
- Herkesin düşünce, vicdan ve inanç özgürlüğü vardır.
- Herkesin çalışma, işini özgürce seçme ve işsizlikten kurtulma hakkı vardır.
- Herkesin eğitim hakkı vardır, ilk eğitim parasızdır.
- Kölelik ve kulluk yasaktır.
- Herkes nerede olursa olsun yasalar çerçevesinde korunur.
- Bütün insanlar Anayasaya uygun olarak yargı organına başvurma hakkına sahiptir.
- Bir suç işlemekten sanık olan herkese, savunması için gerekli bütün haklar sağlanmaktadır.
- Herkes dilediği devletin ülkesinde gezebilir, dilediği an terk edebilir veya ülkesine geri dönebilir.
- Herkes işkence karşısında yabancı bir ülkeye kaçabilir. Kaçtığı ülkede kendisine “Sığınmış İnsan” muamelesi yapılmalıdır.
- Her insan bir vatandaşlığa sahiptir.
- Her insanın düşünce, inanç ve din özgürlüğü vardır.
- Hiç kimse düşünce ve sözlerinden dolayı sorumlu tutulamaz.
- Herkes toplanma ve dernek kurma hakkına sahiptir. Hiç kimse bir derneğe girmek için zorlanamaz.
- Herkes doğrudan doğruya veya özgürce seçtiği temsilcilerle ülke yönetimine katılır.
- Kişinin sosyal güvenliğe kavuşturulması, uluslar arası işbirliği ya da devletin kaynaklarına uygun olarak gerçekleştirilir.
- Herkes dinleme, eğlenme, çalıştıktan sonra ücretli tatil yapma hakkına sahiptir.
- Herkes güzel sanatların her dalında çalışmak ve bu çalışmalara katılmak hakkına sahiptir.
- Bütün insanlar bu bildiride yazılı hak ve özgürlüklerin uygulanmasını sağlayacak bir sosyal düzeni hak etmiştir.
- Herkes bu bildirideki maddelere uyulmasının gerekli olduğunu kabul eder.
- Bu bildirinin hiç bir maddesinin, devlet, toplum ya da kişiler tarafından yok edilmesi için çalışma yapılamaz.
Sevgili Arkadaşlar! Okuduğum
İnsan Hakları Evrensel Bildirisi her şeyi söyledi, başka bir şey söylemeye
gerek var mı bilmiyorum ?
Hepinize, insan haklarına saygılı
uzun bir ömür diliyorum.
İNSAN HAKLARI
İnsanlığa
önem verip,
Bu
bildiride yayınlandı.
Bütün
insanlık sevinip,
Derin
uykudan uyandı.
O evrensel bildiride,
“İnsan Hakları” var, dinle,
Bildiriyi okuyalım,
Arkadaşım gel seninle.
“Tüm
insanlar hür doğarlar,
Dil,
din, ırk, renk bakımından,
Ayrı
bile bulunsalar,
Kaybetmezler
haklarından.”
“Köleliği” çirkin bulur,
“Özgür” olmayı savunur.
İnsanları sevdiğine,
Bütün dünyaya duyurur.
Çarptırılmaz
hiçbir kimse,
İnsanlık
dışı cezaya.
Karışamaz
hiçbir kuvvet,
Ne
almaya, ne satamaya.
Hasan ŞEN
|
İNSAN
Gelin
yüzlü papatyalar
Kırın
en güzel süsüdür.
Ondan
daha güzeller var
Bu,gülen
insan yüzüdür.
Yaz
ağaca küpe takar,
Gümüş
dere durmaz akar.
Akan
sudan güzeli var
Bu,
gülen insan yüzüdür.
Artık
hava kararınca
Yuvasındadır
karınca.
Ölüm
menzile varınca
Yaşlanan
insan gözüdür.
Ne
solan çiçek,duran su,
Ne
karıncanın uykusu.
İnsana
ilk dokunan şu
Küsen
insanın sözüdür.
İlhami Bekir TEZ
|
İYİLİK
İyi
şeyler düşünüyorum dostlar
Sizin
için iyi şeyler.
İnsan
insanı sevmez de bu dünyada
Başka
neyler ?
Bahar
içinde bahar,
Sonra
sevince döner kaygı
Üstünde
yaşadığım toprak kadar
Dostlarım,
size de saygı.
Sayılır
odama bir uyku bitimi
Güvercin
kanatlı iyilik.
Gün
ışığı böldü bütün derdimi
Işığın
içindeki geniş mavilik.
Recep BİLGİNER
|
BİZ DÜNYA ÇOCUKLARI
Bizler
çiçekleriyiz
Umudun
ve sevincin,
Habercileriyiz
biz,
Gelen
mutlu günlerin.
Biz
hepimiz kardeşiz.
Hep
dünya çocukları,
Kuracağız
birlikte
Yaşanası
dünyayı.
Her
ülkeden, her ırktan,
Biz
dünya çocukları,
Verelim
hep elele
Dünyanın
her yerinde.
Haydi
çocuklar gelin bizimle,
Yürüyelim
biz yarına,
Haydi
çocuklar gelin bizimle,
Mutluluğa
ve barışa.
Gülsüm AKYÜZ
|
İNSAN HAKLARI UĞRUNA
İnsanlar,
yöneticilerle hakları uğruna
Didişip
durdu binlerce yıl;
Usanmadan
bıkmadan,
Yılmadan...
Erişince,
1948 Aralığının on’u
İnsan
Hakları Evrensel Bildirisiyle
Geldi
haksızlığın sonu.
Umutlandırdı
bu olay,
Mutlandırdı
bu olay.
Çalışan
insanoğlunu.
İnsan
haklarına saygı,
Kardeşlik,
özgürlük, eşitlik,
Kaderde,
kıvançta birlik
Daha
çok aydınlatır
İnsanlığın
yolunu.
M.Necati ÖNGAY |
İNSANLAR
Evrensel
bildiride
Sayılan
bütün haklar
Dünyanın
her yerinde
Özenle
korunmalı.
Onurlu
bir yaşamı
Kardeşçe
paylaşmalı,
Sevmeyi
öğrenmeli,
İnsanca
yaşamalı.
Kalksın
kulluk kölelik
Renk
ayrımı olmasın
Eşit
doğan insanlar
İnsan
gibi yaşasın.
Erol YAVUZ |
SEVGİ
ÇİÇEĞİ
Ayyıldızlı
ülkemde
Sevgi
tomurcuk verdi.
Bir
kuşun kanadında,
Çiçek
gibi yeşerdi.
Sevgi
çiçekleridir,
Yeryüzünün
bayrağı.
Gülsün
evrenin yüzü,
Doğsun
barışın çağı.
Sürsün
sonsuza kadar,
Gerçek
olsun rüyamız.
El
ele süsleyelim,
Cennet
olsun dünyamız.
Mustafa Ruhi ŞİRİN |
GÜZEL SÖZLER
- İnsan köle doğmaz, köle yapılır.
- Gerçek olan tek yarış! İnsanlık yarışıdır.
- En büyük sevgi, insanlık sevgisidir.
- İnsan, insanın efendisi olamaz.
- Ancak kendi kendini yönetebilen insanlar hürdür.
- Bütün insanlar özgür ve eşit doğarlar.
- Milli kinlerin üstünde, insanlık muhabbeti vardır.
- Özgürlüğünden vazgeçen kimse, insanlık hak ve görevlerinden vazgeçmiş demektir.
- İnsan sevgisi kadar büyük sevgi olamaz.
- Her ilerlemenin ve kurtuluşun anası hürriyettir.
- Sevgi insanlığın, şiddet hayvanlığın kanunudur.
- Kişisel hürriyetler kutsaldır.
- İnsanları sevmeyi öğrenmek, gerçek mutluluktur.
Category: İnsan Hakları Haftası Kutlama Programı
0 yorum