Türk Büyükleri Günü Kutlama Programı

TÜRK BÜYÜKLERİ GÜNÜ

( 29 Mayıs )

 

Yaşadığı devirde Anadolu'nun genç ve sağlıklı çocukları köylerinden, yurtlarından devşirilir, saraya getirilirdi. Eğitimlerine özen gösterilen bu çocuklar, sonradan yeniçeri olarak veya devletin öteki işlerinde görevlendirilirdi.

Mimar Sinan'ın yapıtlarının bir özelliği de kimin için yapılmışsa o kişiyi çeşitli yönleri ile yansıtmasıdır. Örneğin Kanunî Sultan Süleyman'ın kızı Mihrimah Sultan adına yaptığı Edirnekapıdaki Mihrimah Sultan Camii ince ve zarif görünümüyle bir kadını, Süleymaniye Kanunî Sultan Süleyman'ın görkemini yansıtmasıyla ün kazanmıştır. Edirne'deki Selimiye de ikinci Selim'in şair ruhunu anlatan incecik zarif minareler vardır. Her minarede bulunan üç şerefeye üç ayrı merdivenden çıkılması, dünya mimarisinde o güne kadar uygulanmamış bir işlemdi.

Sinan, paraya önem vermeyen bir kişiydi. Osmanlı İmparatorluğu'nun en zengin yıllarında yaşadı. Ünü dünyanın her yönüne yayılmış olan bu büyük mimar hiç zengin olmadı. Yanında çalışanların emeklerinin karşılığını tam olarak verdi. Kendisi yüz yıllık yaşantısında hep para sıkıntısı çekti. Dünya mimarlık tarihine adını altın harflerle yazdıran Koca Sinan'ın ruhu gibi, esin kaynağı ve gönlü de zengindi.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

(Okuma Parçası)

MİMAR SİNAN’IN ADALET ANLAYIŞI

 

Süleymaniye Camii yapılıyordu. Mimar Sinan, bir an olsun ustaların yanından ayrılmıyor, gerektiğinde harç karıp taş çekiyordu. Herkese de çalışması ölçüsünde ücret veriyordu.

Çok iyi çalışan bir taşçı ustası vardı. Kendisi Rum’du. Fakat diğer ustaların iki misli fazla iş yapıyordu. Mimar Sinan hemen adamın ücretini arttırdı. “Bu senin hakkın.” diyerek, günde üç akçe fazla vermeye başladı.

Diğer taşçı ustaları bunu öğrenince Mimar Sinan’a gidip kendilerine de aynı ücretin verilmesini istediler. Fakat Sinan reddetti. Taşçı ustaları bağırıp çağırmaya başladılar. Durum, padişaha bildirildi.

Devrin padişahı Kanuni Sultan Süleyman, Mimar Sinan’ı huzuruna çağırdı :

“Bre Sinan, filan ustaya üç akçe verdiğin halde, diğerlerine niçin eksik veriyorsun ? Benim gibi bir padişahın mülkünde bu adaletsizliği nasıl yaparsın?”

“Haşa padişahım, yaptığım adaletsizlik değildir. Lütfedip buyurunuz, kendi gözlerinizle gördükten sonra idamıma ferman etseniz boynum kıldan incedir.”

Padişah razı oldu. Birlikte inşaat sahasına gittiler. Mimar Sinan, çalışan taşçı ustalarından birini gösterdi :

“İşte üç akçe fazla verdiğim usta budur padişahım.” dedi. Önce kaç çekiç vurduğunu saydı, sonra da padişaha diğer taşçı ustalarını gösterip :

“Şimdi de bunların çekiç vuruşunu sayacağım.” dedi.

Saydı. Ortaya önemli bir fark çıktı. Fazla ücret verdiği Rum taşçı ustanın dakikada vurduğu çekiç, diğerlerinin neredeyse iki katına yakındı. Böylece bir günde, birkaç taş fazla yontuyordu. Bu emeğinin karşılığını elbette alması lazımdı.

Mimar Sinan, Kanuni Sultan Süleyman’a döndü :

“Padişahım, hak sahiplerine, haklarını eksiksiz verin, buyuran Rabbimin huzuruna, yüz akıyla çıkmaktan başka düşüncem yoktur. Bunun için fazla vurulan çekiçlerin, fazla yontulan taşların hakkını fazla ücret ödemek suretiyle karşılamaya mecburum. Kul hakkı, hakların en zorlusu, ahirette hesabı en çetin olanıdır.”

Padişah, Mimar Sinan’a hak verdi. Ayrıca onu kutlayıp ödüllendirdi.

Bu olay, Mimar Sinan’ın adalet anlayışını göstermektedir. O yalnızca büyük bir mimar değil, aynı zamanda işçi hakkı gözeten adil bir işveren ve çok iyi bir Müslümandı. Öte yandan bu olay, atalarımızın emeğe verdiği değeri bize göstermesi bakımından çok düşündürücüdür.

 

Şahin DÖĞEN

 Örnek İnsanlar