Anadolu Medeniyetleri Tarihsel Geçmişleri ve Özellikleri..
ANADOLU MEDENİYETLERİ VE ÖZELLİKLERİ
Uygarlık
|
HİTİTLER
|
LİDYALILAR
|
|
Yaşadığı
Dönem
|
(M.Ö 2000 -1200)
|
(M.Ö 1200-M.Ö 600)
|
(M.Ö 700 - M.Ö 546)
|
Kurulduğu Bölge
|
Kızılırmak çevresinde Çorum, Kayseri, Yozgat civarında
kurulmuştur.
Başkentleri Hattuşaş'tır.
|
Orta Anadolu'da
Sakarya Nehri çevresinde
kurulmuştur.
Başkentleri Gordion (Polatlı) dır.
|
Gediz ve Menderes ırmakları arasına yerleşmişlerdir. Başkentleri Sard' dır.
|
Sosyal ve Ekonomik Hayat
|
Halk sosyal sınıflara
ayrılmıştır. Özel mülkiyet ve ailenin korunmasına önem
verilmiştir.
Tarım, hayvancılık, madencilik ve ticaret, ekonomik faaliyetlerin temelini
oluşturmuştur.
|
Halk,
tarım ve hayvancılıkla uğraşmıştır.Tarım ve hayvancılığı korumak amacıyla ağır yasalar hazırlanmıştır. Öküz
kesen ve saban kıran ölümle cezalandırılmıştır. Dokumacılık, madencilik ve ticaret
gelişmiştir.
|
Tarım,
hayvancılık ve ticaret başlıca geçim
kaynakları olmuştur. Lidyalılar,
başta altın
olmak üzere zengin
maden yataklarına
sahiplerdi. Ulaşım noktalarında olmaları,
onların
ticaretle uğraşmalarına sebep olmuştur.
|
Yönetim
|
Ülke
krallıkla yönetilirdi. Kraldan sonra en yetkili kişi Tavananna denilen kraliçeydi. Ülke yönetiminde kralın yanında soylulardan oluşan Pankuş meclisi yer alırdı.
|
Ülke krallıkla yönetilirdi. Halkın yönetime katılmasına izin verilmemiştir.
Krallarına Midas
unvanı verilmiştir.
|
Ülke
krallıkla yönetiliyordu.
|
Dini İnanış
|
Hititler çok tanrılı inanca sahip olmuşlardır.
|
Frigler çok tanrılı inanışa sahip olmuşlardır. En önemlisi bereketi ve toprağı temsil eden Kibele adlı ana tanrıçadır.
|
Dini inanışları
Frigler ve Yunanlılara
benziyordu. Çok tanrılı inanca sahip olmuşlardır.
|
Ordu
|
Ordusu piyadelerden ve savaş arabalarından oluşmuştur.
|
Anadolu’da yaşamanın gereği olarak güçlü bir orduya sahip olmuşlardır.
|
Ulusal
bir orduları
yoktur. Orduları
paralı
askerlerden oluşuyordu.
Bu nedenle uzun süre
varlıklarını sür-düremediler.
|
Yazı, Dil, Edebiyat, Bilim, Sanat, Mimari
|
Hititler
Anadolu'da yazıyı kullanan ilk uygarlıktır. Hiyeroglif (resimli yazı) ve çivi yazısını
kullanmışlardır. Tarafsız Anal
adı
verilen yıllıklar yazmışlardır. Heykelcilik ve kabartmacılık gelişmiştir.
|
Frigyalılar yazıda
Fenike ve Helen alfabesini kullanmışlardır. Kuyumculuk, kaya mimarisi, kaya işlemeciliği,
tahta işçiliği, halı ve
kilim dokumacılığında oldukça gelişmişlerdir.
|
Fenike
alfabesini kullanmışlardır. Altın işletmeciliği, heykeltraşlık, dokumacılık ve seramikte ileri gitmişlerdir.
|
Uygarlık Tarihine Bıraktığı
|
Hititler
tarihin ilk tarafsız
tarihi metinleri olan Analları uygarlık
tarihinin hizmetine sunmuşlardır.
|
Frigler
ölümden
sonra da yaşamın devam ettiğine inandıkları için Tümülüs adı verilen mezarlar ile kaya mezarları yapmışlardır. Bu mezarlardaki kalıntılar uygarlık
tarihine ışık
tutmuştur.
|
Lidyalıların
uygarlık
tarihine bıraktığı en büyük katkı parayı icad etmeleridir.
|
Diğer
Uygarlıklar
İle İlişkisi
|
Hititler Mezopotamya ve Mısır
uygarlığından
etkilenmiştir.
Kendisinden sonra gelen Anadolu uygarlıklarını etkilemişlerdir.
|
Frigyalılar geçiş yolları üzerinde bulunduklarından,
pek çok
uygarlığı
etkilemiş ve bu
uygarlıklardan
etkilenmiştir.
|
İlk Çağda Anadolu'nun en işlek
ticaret yolu olan "Kral Yolu" nu yapan Lidyalılar, bu yol ile doğu
-batı kültürlerinin kaynaşmasını sağlamışlardır.
|
En Çok
Bilinen Özelliği
|
Tarihte bilinen
ilk Anadolu uygarlığı
olmaları ve ilk
yazılı antlaşmayı (Kadeş Antlaşması) yapmalarıdır.
|
Tarım toplumu olmanın gerçeği
olarak tarımı korumak
adına
yaptıkları yasalardır.
|
Parayı icad etmeleri, Kral Yolu'nu açmalarıdır.
|
Uygarlık
|
İYONYALILAR
|
URARTULAR
|
Yaşadığı
Dönem
|
(M.Ö 1200-MÖ 700)
|
(MÖ 900 - M.Ö 600)
|
Kurulduğu Bölge
|
Batı Anadolu'da kurulmuştur. İzmir, Efes, Milet ve Foça'da şehir devletleri halinde yaşamışlardır.
|
Doğu Anadolu Bölgesi'nde
kurulmuştur.
Başkenti Tuşba (Van) dır
|
Sosyal ve Ekonomik Hayat
|
İyonyalılar tarım;
hayvancılık ve ticaretle uğraşmışlar. Deniz ticaretinde çok ileri gitmişlerdir. İnsanların diğer uygarlıklara
göre daha özgür yaşadığı bir toplum olmuşlardır
|
Halk
soylular ve köleler
olarak ikiye ayrılmıştır.
Tarım ve hayvancılıkla uğraşmışlardır. Baraj ve su kanalları
yaparak tarımı geliştirmeye
çalışmışlardır. Madencilik, hayvancılık, deri ve halıcılıkta geliştirmişlerdir
|
Yönetim
|
Önceleri
krallıkla yönetilse de sonraları yöneticiler seçimle iş başına gelmişlerdir. Anadolu'nun ilk basit demokratik yönetimini kurmuşlardır
|
Devlet
yönetimi kralın mutlak egemenliğine
dayanıyordu.
Krallık
babadan oğula
geçiyordu
|
Dini İnanış
|
Tanrılarını insana benzetmişlerdir. Tanrılarla insanlar arasındaki en önemli fark, tanrıların ölümsüz olmasıdır.
|
Çok
tanrılı dine
inanmışlardır. Tanrılarını
insana benzetmişlerdir.
Ölümden
sonra yaşamın devam ettiğini düşünmüşlerdir
|
Ordu
|
Merkezi bir devlet yapıları
olmadığı için düzenli
bir orduları da yoktu
|
Savaş Tanrısı Haldi'ye inanmaları Urartularda ordunun çok önemli olduğunu gösterir
|
Yazı, Dil, Edebiyat, Bilim, Sanat, Mimari
|
Fenike
alfabesinden yararlanarak Latin alfabesi'nin temellerini oluşturdular.
Tales, Pisagor, Hipokrat, Homeros, Heredot gibi pek çok aydın
yetiştirdiler
|
Hiyoroglif
ve çivi yazısını kullanmışlardır. Kaya mezarları, kaleler, saraylar, tapınaklar,
karayolları ve su kanalları yapmışlardır
|
Uygarlık Tarihine Bıraktığı
|
İyonyalılar demokrasinin
temellerini attılar.
Bilim ve felsefede dünya
uygarlık
tarihine eserler bıraktılar. Avrupa bilimine temel
oluşturdular.
Günümüzde kullanılan Latin Alfabesi ve miladi takvime katkıda bulundular. |
Oda
mezarları, su
kanalları ve
maden işçiliği gibi zanatkârlık alanında
uygarlık
tarihine eşsiz
motifler bırakmışlardır
|
Diğer
Uygarlıklar
ile İlişkisi
|
İyonyalılar
deniz ticareti yoluyla Fenike ve diğer Ön Asya kültürlerini hem etkilediler, hem de bu kültürlerden etkilendiler
|
Kayalık bölgede kuruldukları için biraz daha kapalı yaşamışlar diğer
devletlerle ilişkileri zayıf kalmıştır
|
En Çok
Bilinen Özelliği
|
Demokrasinin
temellerini atmaları, çağdaş bilim ve felsefevi.oluşturmalarıdır
|
Urartular taş işçiliğin de gelişmişlerdir
|
Category: eğitim, Frigyalılar ve Özellikleri, Hititler ve özellikleri, İyonyalılar ve Özellikleri, Lidyalılar ve Özellikleri, Urartular ve Özellikleri
0 yorum